Dieet-interventie als behandeloptie
Als aanvulling op het LIMS-onderzoek start dr. Brigit de Jong, neuroloog bij MS Centrum Amsterdam, met een onderzoek naar dieetinterventie als aanvullende behandelingsmogelijkheid. Gezond dieet is geassocieerd met minder beperkingen en klachten door MS. Maar er is onvoldoende wetenschappelijk bewijs dat een specifiek dieet werkt en waar en hoe het dieet aangrijpt in het lichaam. Dat beoogt dr. De Jong met dit onderzoek wetenschappelijk aan te tonen.
In 2021 is het LIMS-onderzoek (Leefstijlinterventie voor mensen met multiple sclerose) gestart. Deze studie is gekoppeld aan het leefstijlprogramma Leef! met MS, waarbij mensen met MS aan de slag gaan met het veranderen van hun leefstijl. Met het LIMS-onderzoek wordt onderzocht in hoeverre het aanpassen van de leefstijl op basis van het aangeboden programma impact heeft op het functioneren met MS. Dit gebeurt op basis van vragenlijsten.
Dieetinterventie stap verder
Het doel van de LIMS studie is om te kijken of mensen met MS zich beter voelen wanneer zij hun leefstijl aanpassen. Kan het dieet ook echt het ziektebeloop veranderen? Met het onderzoek naar de dieetinterventie als nieuwe behandelmogelijkheid wil dr. Brigit de Jong deze vraag beantwoorden. Ze gaat onderzoeken of en hoe het dieet werkt, met andere woorden waar het in het lichaam aangrijpt. Dit gebeurt aan de hand van het Mediterrane Dieet, Time Restricted Eating of een combinatie van beide diëten. Ten opzichte van de controlegroep wordt gekeken welk dieet bijdraagt aan een afname van impact van MS op het dagelijks functioneren. Ook brengt dr. De Jong in kaart welke werkingsmechanismes in het lichaam hieraan ten grondslag liggen. “We weten dat anders eten invloed heeft op het lichaam. Zo vinden er veranderingen plaats in de darmflora en veranderen de ontstekingswaarden in het bloed. Echter is onvoldoende wetenschappelijk aangetoond waar in het lichaam de grootste verandering plaatsvindt”, legt ze uit.
Twee dieetvormen
Vanuit de literatuur zijn er aanwijzingen dat het Mediterrane Dieet en Time Restricted Eating ontstekingsremmend werken. Bovendien zou het Mediterrane Dieet een verstoring in balans in de darmflora in positieve zin beïnvloeden. In diermodel studies is aangetoond dat Time Restricted Eating schade aan zenuwbanen kan beïnvloeden. “Daarnaast focust het Mediterrane Dieet op de inhoud (gezondere voeding) en Time Restricted Eating op de tijd, omdat je een aantal uur achter elkaar mag eten, om vervolgens te vasten. Daarmee wil ik overigens niet zeggen dat andere diëten niet werken. Ik heb vooral voor deze diëten gekozen omdat deze het meest onderbouwd zijn.”
Onderzoeksmethode
Het onderzoek wordt uitgevoerd onder 200 mensen met relapsing remitting MS (RRMS). De groep wordt door middel van loting in vieren gedeeld: 50 mensen volgen het Mediterrane Dieet, 50 mensen volgen Time Restricted Eating, 50 mensen volgen zowel het Mediterrane Dieet als Time Restricted Eating en de vierde groep, ook 50 mensen, fungeert als controlegroep. Naast vragenlijsten zijn er tussentijdse metingen, waarbij bloed en ontlasting worden bekeken. Ook wordt een scan van de hersenen en andere onderzoeken uitgevoerd.
Verwachtingen en gevolg voor mensen met MS
“Er zijn aanwijzingen dat de aanpassingen een positief effect op de darmflora hebben. In de darmen leven veel cellen van het afweersysteem. We verwachten bij een gezonder eetpatroon meer ontstekingsremmende eiwitten en cellen te vinden. Als dat het geval is, hebben we goed nieuws voor mensen met MS. We kunnen dan wetenschappelijk onderbouwen welk dieet een positief effect heeft op MS. Dat zet mensen met MS in hun kracht omdat ze dan, naast de eventuele medicatie, met het volgen van een dieet zélf iets kunnen doen aan hun MS-klachten.” Bovendien kunnen de resultaten uit dit onderzoek en het LIMS-onderzoek hopelijk eraan bijdragen dat deze leefstijlinterventie als erkende gecombineerde leefstijlinterventie (GLI) in de basisverzekering komt. Als dat lukt, wordt het programma voor meer mensen met MS toegankelijk.
Het onderzoek start waarschijnlijk in 2023 en duurt vier jaar. Het Nationaal MS Fonds draagt 357.127 euro bij. Daarnaast loopt er ergens anders nog een aanvullende aanvraag voor meer subsidie.
Fotografie: Arjan Broek ©
