Meer begrip van vitamine D bij mensen met MS

De laatste jaren is er meer duidelijk over de mogelijke voordelen van het nemen van extra vitamine D voor mensen met MS. In de latere fasen van de ziekte kan verlies van botdichtheid voorkomen en mobiliteit bevorderd worden. Aan het begin heeft het nemen van extra vitamine D waarschijnlijk een klein gunstig effect op het verloop van MS zoals dat op MRI-scan gevolgd wordt. Deze effecten zijn echter veel kleiner dan dat we op basis van eerder onderzoek verwacht hadden.

Dr. Joost Smolders - vitamine D bij MS - Nationaal MS Fonds

Er waren nog wat vragen over: waarom zijn de effecten van vitamine D kleiner dan verwacht? Hebben we wel naar de goede uitkomsten gekeken om te onderzoeken hoe het met mensen met MS gaat? Met de 10.000 euro die het Nationaal MS Fonds in 2016 ter beschikking stelde, hebben we vitamine D waarden in het bloed met een massaspectrometer nog nauwkeuriger kunnen meten. Dit hebben we gedaan in het Canisius Wilhelmina Ziekenhuis in Nijmegen, in samenwerking met het Zuyderland Medisch Centrum in Sittard-Geleen, het Radboud Universitair Medisch Centrum in Nijmegen en het Maastricht Universitair Medisch Centrum in Maastricht.

Geen effect

We hebben onderzocht of vitamine D de waarden van neurofilament lichte keten in het bloed onderdrukt. Dit is een afbraakproduct van hersenweefsel dat in het bloed gemeten kan worden en naast de klachten van een patiënt en de MRI-scan meer kan vertellen over de activiteit van MS. Wij vonden geen effect van vitamine D supplementen op de neurofilament lichte keten waarden in het bloed. Deze bevindingen zijn te lezen in een wetenschappelijk tijdschrift.

Hiernaast onderzochten we of vitamine D een specifiek soort afweercel beïnvloedt: de natural killer cell. Hoewel deze cellen niet reageerden op vitamine D supplementen, vonden we wel dat we door de aanwezigheid van deze cel te bestuderen het beloop van MS bij deelnemers aan onze vitamine D studie konden voorspellen. Deze bevindingen zijn te lezen in een wetenschappelijk tijdschrift.

Als laatste hebben we onderzocht of het genetisch pakketje van deelnemers het effect van vitamine D supplementen in onze studies voorspelt. We vonden een effect op vitamine D waarden van genen die met de omzetting van vitamine D te maken hebben, maar ook van genen die het risico op MS beïnvloeden. Deze bevindingen zijn hier gepubliceerd.

Deze onderzoeken hebben tot een aantal nieuwe inzichten geleid. We hebben geleerd dat effecten van vitamine D op de activiteit van MS niet groot zijn, maar mogelijk kunnen verschillen tussen personen met een verschillend genetisch pakketje. Verder hebben we geleerd dat de natural killer cell een onderwerp van studie is waarmee we het ziekteproces van MS beter kunnen leren begrijpen.

Publicaties

Fotografie: Peter Verheijen ©