Ruggenmerg MRI-monitoring bij MS (MSpine)
De meeste mensen met MS hebben naast laesies (letsels) in de hersenen ook beschadigingen aan het ruggenmerg. In dit onderzoek van dr. Oliver Gerlach (Academisch MS Centrum Zuyd) kijken onderzoekers hoe vaak er bij MS-patiënten ruggenmergbeschadigingen voorkomen zonder directe symptomen en zonder ziekteactiviteit in de hersenen. Om zo te achterhalen wie gebaat is bij het regelmatig scannen van het ruggenmerg.
Vooralsnog ligt bij MRI-scans de focus op hersenletsels. Daarvoor zijn verschillende redenen. Gerlach: “De hersenen zijn gemakkelijker te scannen. Voor een scan van de hersenen én het ruggenmerg moet een patiënt lang in de MRI-scan. Dat is niet prettig en duur, terwijl we niet precies weten hoe zinvol het is. Ruggenmergscans zijn daarnaast storingsgevoeliger dan hersenscans, waardoor laesies niet altijd goed zichtbaar zijn. En we weten dat medicijnen het ontstaan van nieuwe letsels in de hersenen kunnen remmen, maar niet of deze medicatie hetzelfde effect heeft op ruggenmergletsels.”
De rug meescannen?
Tegelijkertijd zorgen ruggenmergletsels voor meer ziekteprogressie en invaliditeit. “Ik heb daarover gesproken met patiënten die in korte tijd snel achteruit zijn gegaan. Zij vroegen: waarom scan je de rug niet mee? Die gesprekken waren voor mij de duw naar MSpine. En de financiële steun van het Nationaal MS Fonds, want anders was het onderzoek onmogelijk geweest.”
Risicofactoren
Tijdens het onderzoek krijgen 155 patiënten 3 keer een jaarlijkse MRI-scan van de hersenen en het ruggenmerg. “Dan kijken we of er nieuwe ruggenmergletsels ontstaan, los van hersenletsels, en wie daarop het hoogste risico heeft. Daarvoor kijken we naar factoren als leeftijd, geslacht en hoe lang iemand al MS heeft. En naar factoren in het bloed.
Verschillen
Er zijn verschillen tussen de bloed-hersenbarrière, belangrijk bij MS, en de bloed-ruggenmergbarrière. En verschillen in de opbouw. Daarom kunnen we voorspellende factoren voor hersenletsels niet zo maar één op één doortrekken naar ruggenmergletsels. Wij gaan nu onderzoeken of het bij het ruggenmerg niet anders zit dan bij de hersenen. Want dan kunnen ook de effecten van medicatie anders zijn. Zo kan het onderzoek richting geven aan medicatie die effect heeft op zowel hersen- als ruggenmergletsels.”
Dat vindt Gerlach het mooie aan MSpine. Het idee komt uit de spreekkamer en de resultaten kan hij direct toepassen: “Het is heel praktisch en gaat altijd antwoord geven op verschillende vragen.”
MSpine gaat voorjaar 2024 van start en zal 4 jaar duren. Het Nationaal MS Fonds draagt € 608.686 bij; hiermee wordt het volledige onderzoek gefinancierd.
Foto: Eline Dabekaussen
