Onderzoek naar myelineblaren
De klassieke hypothese is dat MS ontstaat door een auto-immuunreactie, die zorgt voor afbraak van myeline. Dr. Antonio Luchicchi, neurowetenschapper aan het Amsterdam UMC/MS Centrum Amsterdam, onderzoekt met zijn team het ontstaan van blaren in de myelinelaag. Hun theorie is dat er eerst myelineblaren ontstaan. Die blaren breken mogelijk myeline af, waardoor stukjes eiwit in het brein gaan rondzwemmen. Deze kunnen het immuunsysteem vervolgens triggeren, waardoor zich MS ontwikkelt.
Het gaat om een onderzoek met een hele nieuwe kijk op het ontstaan van MS. Dr. Luchicchi werkt sinds 2017 samen met vooraanstaand professor en MS-onderzoeker prof. dr. Jeroen Geurts aan een studie naar de oorzaak van MS. De afgelopen jaren onderzocht hij hersenmateriaal van overleden mensen met MS. Dit leidde tot een belangrijke ontdekking; het ontstaan van myelineblaren door een verandering in de hechting van myeline aan zenuwbanen. De myelinelaag beschermt normaal gesproken de zenuwbanen. Bij MS is deze laag aangetast.
Nieuwe kijk op ontstaan MS
Dr. Luchicchi en prof. dr. Geurts vermoeden dat de myelineblaren het ontstekingsproces bij MS in gang kunnen zetten. Een theorie die haaks staat op wat wetenschappers tot dan toe dachten. Dankzij subsidie van het Nationaal MS Fonds startte Dr. Luchicchi begin 2022 samen met collega-onderzoekers een vervolgstudie. Hun doel is erachter te komen wat de rol van de blaren is bij het begin van MS en in de progressie van de ziekte.
Op bovenstaande foto prof. dr. Jeroen Geurts (fotografie Amsterdam UMC), foto bovenaan de pagina dr. Antonio Luchicchi en dr. Gijs Kooij (fotograaf Michiel Stock).
‘We denken dat deze blaren een rol spelen bij de eerste veranderingen in het brein. Daarom is het heel belangrijk te weten hoe deze blaren zich kunnen vormen. Ook willen we erachter komen of de myelineblaren in staat zijn een MS-laesie te vormen en of ze het immuunsysteem activeren. Die resultaten openen de deuren naar meer onderzoek en hopelijk in de toekomst een nieuwe strategie voor de behandeling van MS.’
Eerste fase bijna afgerond
Het onderzoek loopt nu een jaar. De eerste fase, de optimalisatiefase, is grotendeels achter de rug. Deze fase is zeer belangrijk. De onderzoekers zijn onder meer bezig geweest met bepalen wat de beste manier is om de meest betrouwbare data uit het weefsel te kunnen halen, verzamelen en analyseren. Zij zijn nu zover om de eerste data te kunnen gaan analyseren. Dr. Luchicchi en zijn collega-onderzoekers hopen binnen enkele maanden tot de eerste voorlopige resultaten te komen. ‘We blijven daarna kijken naar de grote lijnen maar zeker ook naar eventuele toevallige ontdekkingen.’
Onmisbare financiële steun
Het Nationaal MS Fonds levert in vier jaar een bijdrage van in totaal 788.800 euro aan het onderzoek van dr. Luchicchi en zijn collega’s. ‘Het is supermoeilijk om financiële steun te krijgen voor dit soort fundamentele onderzoeksprojecten. Het is fantastisch en heel belangrijk dat het MS Fonds ook oog heeft voor dit soort onderzoek. Zonder deze bijdrage kunnen wij ons onderzoek niet uitvoeren.’
In onderstaande video vertellen dr. Luchicchi en dr. Kooij meer over het onderzoek.